Pieczęć Betlejem

Czy Pismo nie mówi, że Chrystus przyjdzie z rodu Dawida i z Betlejem, miejscowości, gdzie mieszkał Dawid? – Ewangelia Jana 7:42

Siódmego roku, Betlejem, dla króla. Tą wiadomość zawiera malutki kawałek gliny, znaleziony przez izraelskiego archeologa Eliego Shukrona dwa lata temu podczas wykopalisk w „Mieście Dawida” – najstarszej części Jerozolimy. Te niepozorne trzy linijki mają ogromne znaczenie – zostały napisane w VII lub VIII w. p.n.e. i stanowią najstarsze pozabiblijne świadectwo o Betlejem – miasteczku Dawida i Jezusa.

Jest to tak zwana bulla – kawałek gliny używany do zapieczętowania dokumentu lub przedmiotu. Nadawca odciskał na niej swój sygnet, a nienaruszona bulla poświadczała, że nikt niepowołany nie otwierał dokumentu lub przedmiotu, zanim dotarł on do odbiorcy. Bulla „Betlejem” należy do typu bulli fiskalnych, których używano w królestwie judzkim pod koniec VIII i w VII wieku p.n.e. Pieczętowały one podatki wysłane królowi judzkiemu w postaci srebra lub produktów rolnych. W tym przypadku podatek został posłany do Jerozolimy z Betlejem w siódmym roku panowania któregoś z królów tego okresu – Hiskiasza, Manasessa, Amona lub Jozjasza.

Jak widać na rysunku rekonstrukcyjnym, odczytanie ukruszonych starohebrajskich liter nie jest proste. Na szczęście archeolodzy znaleźli już wiele podobnych bulli fiskalnych, które zawsze składają się z trzech linijek: 1) Data 2) Nazwa miasta 3) LMLK, czyli „dla króla”. Na tej podstawie zrekonstruowano brakujące litery, choć trzeba uczciwie przyznać, że odczytanie drugiej linijki jako „Betlejem” nie jest stuprocentowo pewne.

Tak czy inaczej każde takie znalezisko daje nam nieco dokładniejszy obraz dawnego królestwa izraelskiego i coraz więcej pozabiblijnych potwierdzeń tych dawnych dziejów.

Dla lepszego wyobrażenia jak wygląda bulla polecam krótki film, w którym Eli Shukron ją pokazuje (film niestety po hebrajsku):

Źródła:
Israel Antiquities Authority
With Meagre Powers - blog George'a Athas