Jak kamień w wodę

A jeden anioł podniósł kamień potężny, jakby kamień wielki i wrzucił do morza, mówiąc, że tak gwałtownie będzie wrzucony Babilon, wielkie miasto – Obj. 18:21.

Nawet w ludzkiej praktyce sądowej procesy pełnią niekiedy funkcję „pokazową”. Np. uczestników nielegalnych wyścigów samochodowych, w których ginie przypadkowy przechodzień, sądzi się jak morderców, by odstraszyć innych zwolenników tego typu „atrakcji”. Takim sprawom nadaje się też rozgłos, by wywierały edukacyjny wpływ.

Dawni hebrajscy prorocy w ramach swej działalności chętnie posługiwali się elementami teatralnymi. Ezechiel leżał przez ponad rok na lewym boku (Ezech. 4:4), przez pewien czas był niemy (Ezech. 3:26), urządzał pokazową przeprowadzkę (Ezech. 12:3), nie zachowywał żałoby po zmarłej żonie (Ezech. 24:17). Jeremiasz ukrywał pas nad Eufratem (Jer. 13:4), rozbijał gliniany dzban w dolinie Hinnom (Jer. 19:10), przez lata nosił drewniane jarzmo na szyi (Jer. 27:2). Ozeasz ożenił się z nierządnicą (Oz. 1:2).

Jeden z takich „spektakli” towarzyszył prorokowaniu Jeremiasza o Babilonie. W czwartym roku panowania ostatniego króla Jerozolimy, Sedekiasza, Jeremiasz posyła przez uczestniczącego w misji dyplomatycznej Serajasza pismo do mieszkających w Babilonie wygnańców izraelskich. Treść listu stanowią groźby pod adresem imperium, które dominowało nad ówczesnym światem. Słowa tego proroctwa zawarte zostały w biblijnej Księdze Jeremiasza w rozdziałach 50 i 51. Jeremiasz polecił Serajaszowi, by odczytał je w Babilonie, prawdopodobnie w obecności żydowskich wygnańców, a następnie by wykonał teatralny gest, stanowiący poniekąd część samego proroctwa: Gdy dokończysz czytanie tej księgi, przywiążesz do niej kamień i wrzucisz ją w środek Eufratu i powiesz: Tak utonie Babilon i już nie powstanie z tego nieszczęścia, które na niego sprowadzę (Jer. 51:63-64).

W nawiązaniu do tamtej historii Jan porównuje upadek jemu współczesnego Babilonu do gwałtownego zatopienia w morzu potężnego kamienia, który wcześniej został uniesiony w górę przez anioła. Scena ta w obrazowy sposób przekazuje kilka informacji. Po pierwsze upadek Babilonu ma być spektakularny, widoczny dla wszystkich. Można sobie wyobrazić, że anioł unosi potężny kamień wysoko i trzyma go nad głową przez dłuższą chwilę, skupiając na nim uwagę obserwatorów. Następnie kamień zostaje gwałtownie zrzucony. Upadek Babilonu będzie nagły, nastąpi niespodziewanie i odbędzie się bardzo prędko. Po trzecie, potężny głaz przepada w morskich głębinach bez śladu. Nie sposób go dojrzeć na dnie czy później odnaleźć. Babilon, o którym pisze Jan, miał zniknąć definitywnie, nie pozostawiając po sobie żadnej spuścizny.

W dzisiejszej dobie informacyjnej trudno jest cokolwiek ukryć. Są jednak wydarzenia, które wzbudzają ogromne zainteresowanie, inne zaś, choć nie mniej ważne, umykają publicznej uwadze. Druga wojna domowa w Sudanie toczyła się przez 22 lata (1983-2005), pochłonęła około 1,5 miliona ludzkich istnień, zmusiła do ucieczki 4 miliony mieszkańców regionu, wywołała niespotykaną nędzę i związaną z nią śmiertelność, zaangażowała do czynnego uczestniczenia w walkach tysiące dzieci, ale w Europie mało kto o niej słyszał. Może dlatego, że nie ginęli w niej Europejczycy, a potężne brytyjskie, rosyjskie czy amerykańskie koncerny zbrojeniowe zarabiały ogromne sumy na zaopatrywaniu w broń wszystkich stron konfliktu.

Z upadkiem symbolicznego Babilonu będzie całkiem inaczej. (1) Będzie o nim głośno we wszystkich mediach, ludzie będą dzielili się swymi relacjami na portalach społecznościowych. Również wcześniej cała uwaga medialna skupi się na cywilizacji, która niebawem ma runąć. Wszystko po to, by wyrok Boży wywarł edukacyjny wpływ.

(2) Większość współczesnych komentatorów społecznych i politycznych jest zgodna co do tego, że obecna cywilizacja zbliża się do jakiegoś przełomu. Nawet jeśli nie potrafimy dokładnie zdefiniować jego charakteru, odgadnąć, kiedy nastąpi, co go wywoła i jakie będą jego skutki, czujemy, że z pewnością nastąpi. Jednak pomimo prognoz wielu ekspertów, wszyscy zostaniemy zaskoczeni momentem i tempem, w jakim dokona się ta katastrofa zachodniego świata.

(3) I wreszcie, zgodnie ze słowami Jana, przekazanymi mu od Boga przez Jezusa i anioła, upadek ten będzie całkowity i bez możliwości odbudowy. Osiągnięcia i niedociągnięcia naszej cywilizacji, owszem, zostaną zapamiętane, jednak jej światowa dominacja przepadnie jak kamień w wodę i nie będzie miała kontynuacji. Historyczny Babilon nad Eufratem upadł i nigdy już się nie podniósł. Dzisiaj można co najwyżej zwiedzać jego ruiny (to znaczy można by było, gdyby do Iraku dało się bezpiecznie pojechać). Słynną bramę Isztar, podobnie jak egipskie mumie i greckie ołtarze, podziwiamy w berlińskim muzeum. Nietrudno sobie wyobrazić, jakie wrażenie wywierała na mieszkańcach podbitych terytoriów, gdy przekraczali ją jako więźniowie dominującego imperium. Dziś, sama uwięziona w murach większej budowli, jest tylko cieniem własnej minionej chwały.

Tak samo upadnie współczesny Babilon. Teraz potężny, wzbudzający u niektórych podziw i respekt, w mesjańskiej erze wiecznej szczęśliwości stanie się przedmiotem zdumienia – że też ludzie byli do czegoś takiego zdolni! Może będzie się kiedyś mówiło tak, jak obecnie o piramidach i świątyniach starożytności, że nawet na stosunkowo niskim poziomie rozwoju ludzkość potrafiła wznosić tak okazałe budowle. Osiągnięcia naszej cywilizacji staną się kiedyś przedmiotem muzealnego przerażenia, zdumienia i może niekiedy tylko jakiejś formy podziwu, relatywizowanego oczywiście wspaniałymi dokonaniami przeszłej Bożej cywilizacji promieniującej z Nowej Jerozolimy.

Jeśli czasem kogoś zachwyca rozwój i poziom zaawansowania współczesnych technologii, dorobku kulturalnego i cywilizacyjnego, to niech odwiedzi najbliższe muzeum archeologiczne i popatrzy na to, co zostało po wielkich cywilizacjach starożytności. Nasz Babilon upadnie niespodziewanie, nagle i z wielkim trzaskiem, a wszelki ślad po nim zaginie – przepadnie jak kamień w wodę.

Najważniejsze pojęcia i zagadnienia

1. Teatralny gest podniesienia i wrzucenia w morze wielkiego kamienia ma na celu ukazanie sposobu, w jaki upadnie Babilon.
2. Upadek Babilonu skupi na sobie uwagę całej ludzkości, będzie niespodziewany, szybki i nieodwracalny.
3. Nie warto przywiązywać się do czegoś, co i tak niedługo stanie się obiektem jedynie muzealnego podziwu.

W następnym odcinku: Alleluja – czyli doniosły głos wielkiego tłumu

Cykl: Spacery z Janem po wyspie Patmos - spis wszystkich odcinków