Stosunki damsko-męskie w Biblii (3)

Autor tekstu - Basia Honkisz | Data publikacji - piątek, 21 marca 2014 | Obszar - na Południe

cz. 3

Stosunki damsko-męskie w Biblii (3)
fot. Piotr Litkowicz

Kontynuacja tekstu: Stosunki damsko-męskie w Biblii

W Starym Testamencie roi się od historii splatających się damskich i męskich losów. Miłość, pożądanie, małżeństwo – to tematy poruszane w większości starotestamentalnych ksiąg. Nic zresztą dziwnego – od zawsze była to niezwykle ważna sfera ludzkiego życia i dotyczy to również bohaterów biblijnych. Przeglądając historie, kartkując starostestamentalne księgi zdołałam zauważyć parę schematów, które w tych damsko-męskich stosunkach i sposobie ich opisywania się przewijają. Na pewno nie dostrzegłam wszystkiego, więc zachęcam do dzielenia się w komentarzach swoimi obserwacjami.

MAŁŻEŃSTWO JAKO BŁOGOSŁAWIEŃSTWO

Na wielu kartkach Starego Testamentu możemy znaleźć zachwyt i radość, jakie daje człowiekowi odwzajemniona miłość.

Pieśń nad Pieśniami barwnie opisuje radość ze spotkania dwojga zakochanych ludzi. Ach, twoja miłość jest słodsza niż wino! (Pnp. 1:2), Jakże jesteś piękna i pełna wdzięku, miłości przerozkoszna! (Pnp. 7:7) to tylko przykłady pochwał miłości, których jest pełna ta księga.

W swoich Przypowieściach Salomon radzi: Niech będzie błogosławiony twój zdrój, a raduj się z żony twojej młodości! Miłej jak łania, powabnej jak gazela! Niech jej piersi zawsze sprawiają ci rozkosz, upajaj się ustawicznie jej miłością! (Przyp. Sal. 5:17-18), a w Księdze Kaznodziei dodaje: Używaj życia ze swoją ukochaną żoną po wszystkie dni twojego marnego bytowania, jakie ci dał pod słońcem, bo to jest twój udział w życiu i trudzie, jaki znosisz pod słońcem (Kazn. Sal. 9:9).

W Psalmie 128 czytamy, że bogobojnego męża spotka następujące błogosławieństwo:

Żona twoja będzie jak owocująca winnica w obrębie zagrody twojej, dzieci twoje jak sadzonki oliwne dokoła stołu twego (Psalm 128:3).

Błogosławieństwem było zwłaszcza liczne potomstwo jako owoc związku małżeńskiego. Psalmista zachwala: Oto dzieci są darem Pana, podarunkiem jest owoc łona. Czym strzały w ręku wojownika, tym synowie zrodzeni za młodu (Psalm 127:3). Ostatnie lata życia Hioba Pan błogosławi m.in. trzema pięknymi córkami i siedmioma synami. Potem żył Job jeszcze sto czterdzieści lat i oglądał swoje dzieci i swoich wnuków aż do czwartego pokolenia. I umarł Job stary i syty dni (Ijob 42:12-17)

Bezpłodność zaś wiązała się z wielkim smutkiem i cierpieniem (1 Sam. 1:5-7)

MĄŻ BOŻY ŻYJĄCY W CELIBACIE

Nie da się ukryć, że część proroków Starego Testamentu nie posiadała żony ani dzieci. Eliasz, Elizeusz, Jeremiasz, Daniel, Jonasz... W historii żadnego z nich nie znajdziemy wątku romantycznego. Bezpośredni zakaz posiadania żony został skierowany do Jeremiasza: Nie pojmiesz sobie żony, nie będziesz miał ani synów, ani córek na tym miejscu! (Jer. 16:2), jednak dla każdego, kto przeczyta cały 16 rozdział staje się jasne, że ten zakaz nie dotyczy jego funkcji jako proroka, ale ówczesnej sytuacji w Izraelu.

Jednak bezżeństwo proroka czy męża bożego nie musiało być regułą. Wiemy przecież, że wiele żon posiadał król Dawid, a wśród proroków również byli mężczyźni związani z kobietami.

Izajasz był żonaty i posiadał dwóch synów (Izaj. 7:3, 8:3). Żona Ezechiela jest nazwana „rozkoszą jego oczu” (Ezech. 24:16). Ozeasz ożenił się z nierządnicą, z ich związku urodziło się troje dzieci (Oz. 1:2-9). Możemy znaleźć wzmiankę również o synach Samuela, którzy „nie chodzili jego drogami” (1 Sam. 8:5).

W ZGUBNYCH SIDŁACH POŻĄDANIA

Oprócz radości jaką dawało człowiekowi kochanie osoby płci przeciwnej, często pożądanie prowadziło mężczyzn na manowce. Na przykład: Samson, jeden z sędziów Izraela zakochany w Dalili, zdradza jej sekret swojej niezwykłej siły. Ta zaś, wykorzystując tę wiedzę, doprowadza ostatecznie do jego śmierci (Sędz. 16:16-19)

Król Dawid grzeszy, pałając pożądaniem do Batszeby, która jest żoną innego mężczyzny. Współżyje z nią, a gdy ta zachodzi w ciążę, Dawid podstępem zabija Uriasza, jej męża. Jeden grzech prowadzi do następnego – cała historia opisana jest w 11 rozdziale 2 Księgi Samuelowej, który kończy się słowami: Lecz ten postępek, który popełnił Dawid, nie podobał się Panu (2 Sam. 11:27).

Syn Dawida, król Salomon, znany ze swojej wielkiej mądrości, pod koniec życia zostaje zwiedziony przez swoje liczne żony, buduje sady i świątynie innym bogom: Gdy się zaś Salomon zestarzał, jego żony odwróciły jego serce do innych bogów, tak że jego serce nie było szczere wobec Pana, Boga jego, jak serce Dawida, jego ojca (1 Król. 11:4).

Niedobrze wybrał sobie również żonę Achab, król Izraela (1 Król. 16:30-31). Czytając jego losy ma się wrażenie, że jest marionetką w rękach złej i przebiegłej Izebel. Za jej namową wznosi Baalowi pogańskie ołtarze. Nikczemność królowej najwyraźniej pokazuje historia winnicy Nabota, opisana w 21 rozdziale 1 Księgi Królewskiej. Izebel urządza niesprawiedliwy proces skazując na śmierć niewinnego człowieka. Motywem jej działania jest chęć przejęcia jego winnicy przez króla Achaba.

NIETYPOWE ROZWIĄZANIA

W Starym Testamencie znajdziemy też parę romantycznych historii, które – patrząc z dzisiejszego chrześcijańskiego punktu widzenia – mogą wydawać nam się zaskakujące.

W Księdze Rut tytułowa bohaterka, namówiona przez swoją teściową, uwodzi mężczyznę przez położenie się obok niego w nocy na klepisku (Ruty 3:7-8). Sprawiedliwy mąż Boaz nie wykorzystuje okazji, chcąc najpierw uregulować sprawy prawne. Ostatecznie pojmuje Rut za żonę, ze związku tego rodzi się syn – Obed, którego piastunką zostaje szczęśliwa teściowa Rut – Noemi. Bóg w ten sposób błogosławi obu kobietom, mimo że dziś wielu z nas nie patrzyłoby przychylnym okiem na taki sposób uwiedzenia mężczyzny.

Opisana w 25 rozdziale 1 Księgi Samuela historia Abigail i Dawida również należy do zaskakujących: oto piękna i mądra Abigail jest związana z nieokrzesanym i niecnych postępków Nabalem. Kiedy mąż ten odmawia Dawidowi i jego kompanom posiłku, Abigail w tajemnicy przed nim zabiera pożywienie i wychodzi na spotkanie Dawidowi, otwarcie nazywając swojego męża głupcem (1 Sam. 25:25). Gdy następnego ranka przyznaje się do swojego czynu, Nabal umiera, Dawid zaś oświadcza się mądrej kobiecie.

WNIOSKI

Jakie wnioski możemy wysnuć z całego morza opowieści o kobietach, mężczyznach, ich wspólnych losach i potomkach?

Na pewno obcowanie mężczyzny z kobietą nie jest tabu w Starym Testamencie, temat ten podejmowany jest często i w dosłowny sposób. Choć szczęśliwa miłość może być wielką radością, Biblia opisuje też osoby, które wybrały życie samotne – lepszy jest ich los niż osób, które wpadły w zgubne sidła pożądania. Kwestie początków znajomości nie są ściśle uregulowane i można zakładać, że panuje tu pewna dowolność, zależna od indywidualnej sytuacji.

Tyle moich spostrzeżeń. Na koniec fragment przypowieści:

Trzy rzeczy są niezrozumiałe dla mnie, owszem cztery, których nie pojmuję: Szlak orła na niebie, droga węża na skale, droga okrętu na pełnym morzu i obcowanie mężczyzny z kobietą (Przyp. Sal. 30:18-19).

Udostępnij...

O Autorze

Basia Honkisz

Basia Honkisz