W CEZAREI „PODMORSKIEJ”

Opracowanie Kasia Śmiałkowska | Opublikowane w piątek, 01 stycznia 2021

Cezarea NADmorska jest nam dobrze znana – oprócz zabytków dostępnych na lądzie jest tam jednak również podwodny park archeologiczny, pierwszy tego rodzaju park w Izraelu.

Park został zbudowany przez naukowców z Uniwersytetu w Hajfie wraz z Caesarea Development Company i otwarty w 2006 roku. Ukazuje on nurkom starożytne techniki budowania, z jakich korzystał Herod w swoim słynnym porcie, a także rozmaite wraki statków, jakie zatonęły tym obszarze.

Cały obszar pozostałości zatopionego portu to około 200 000 metrów kwadratowych – obejmuje on doki, magazyny, promenady, latarnie morskie, baseny, falochrony, place załadunkowe.

Centrum nurkowe „Old Caesarea” znajduje się pośrodku Parku Narodowego Cezarei i zapewnia dostęp do starożytnych ruin portu Sebastos (grecki odpowiednik „Augustus”) – głębokowodnego portu Cezarei, zbudowanego między 22 a 15 rokiem p.n.e. przez króla Judei pod panowaniem Rzymu, Heroda. Około 10-9 roku p.n.e. miasto i port poświęcono cesarzowi Augustowi.

Herod budował magazyny, rynki, szerokie drogi, łaźnie, świątynie ku czci Rzymu i Augusta oraz imponujące budynki użytku publicznego. Swój pałac umieścił na cyplu wychodzącym w morze i zawarł w nim między innymi ozdobny basen. Co pięć lat w mieście odbywały się wielkie zawody sportowe, igrzyska gladiatorów i przedstawienia teatralne w teatrze z widokiem na Morze Śródziemne.

Herod rozpoczął budowę Sebastos, cezarejskiego portu, jeszcze zanim założył miasto. Planował stworzenie w swoim królestwie dużego portu tranzytowego towarów luksusowych (przypraw, tkanin i klejnotów) z Oceanu Indyjskiego i Morza Śródziemnego w czasie, gdy zapotrzebowanie na tego rodzaju produkty znacznie wzrosło. Obiekty portowe ze sztucznymi falochronami, magazyny, targi i szerokie drogi – wszystko to zbudowano według specyfikacji rzymskiego architekta Witruwiusza. Cezarea i jej nowy głębokowodny port wkrótce stały się gospodarczą i polityczną stolicą kraju.

Jako pierwszy w historii sztuczny port na dużą skalę, największy i najnowocześniejszy port w całym Cesarstwie Rzymskim w tamtym czasie, Sebastos było jednym z najbardziej imponujących portów swojej epoki. Zostało zbudowane na wybrzeżu, które nie miało naturalnych zatok i służyło jako ważny port handlowy w starożytności, rywalizując nawet z portem Kleopatry w Aleksandrii.

Niemniej jednak imponujący na powierzchni port wkrótce po ukończeniu zaczął tonąć i stopniowo popadał w zapomnienie. Jeśli dokładne przyczyny rozpadu Sebastos pozostają nieznane – być może uskok geologiczny, tsunami, niestabilne piaszczyste dno, a nawet sam ciężar konstrukcji – wiadomo jednak, że zanim przyszedł VI wiek n.e., port stał się bezużyteczny.