Teruah

Błogosławiony lud, który zna dźwięk [hebr. teruah] PANIE, w światłości oblicza twego chodzić będą. – Psalm 89:16.

Czytając powyższe słowa w zwykłych polskich tłumaczeniach Biblii, trudno się domyślić ich prawdziwego znaczenia: Aszrej ha’am jod’ej t’ruah – błogosławiony lud znający [dźwięk] teruah. Słowo teruah, w konkordancji Stronga pod numerem 8643, oznacza alarm, sygnał, krzyk, wrzawę wojenną lub gwar radości. Dlaczego lud znający alarm, krzyk, wrzawę wojenną lub gwar radości miałby czerpać z tego jakieś błogosławieństwo? Nowe przekłady polskie podają, że błogosławiony jest lud, który umie się radować. Owszem, z umiejętności radowania się można czerpać błogosławieństwo, ale czy rzeczywiście to miał na myśli autor tych słów, Etan Ezrachita?

Teruah w pierwszym rzędzie oznacza przerywany sygnał, który najczęściej grano na baranim rogu, czyli szofarze, a czasem także na blaszanym instrumencie dętym. Dźwięk ten słyszany był przede wszystkim w pierwszym dniu nowego roku, który nazywa się zresztą „pamiątką trąbienia”, czyli po hebrajsku zikron teruah (3 Mojż. 23:24), lub „dniem trąbienia” – Jom Teruah (4 Mojż. 29:1). Teruah grany na szofarze oznajmiał rozpoczęcie roku jubileuszowego (3 Mojż. 25:9). Dźwiękiem tym dawano także obozowi izraelskiemu sygnał do wyruszenia w dalszą wędrówkę (4 Mojż. 10:5‑6).

Lud znający dźwięk teruah to lud świętujący, przestrzegający Bożego kalendarza, zachowujący przepisy roku jubileuszowego. Czasem dźwięk ten oznacza wojenne zagrożenie, innym razem jest głosem radości. Róg wzywa na sąd dnia Bożego, ale także na radosne święto. Jubileuszowy teruah, będący dla jednych dobrą wiadomością o powrocie do utraconej własności, dla innych oznaczał konieczność rozstania się z dobrami, które być może chętnie zatrzymaliby dla siebie.

Lud znający teruah to lud przestrzegający Bożego prawa. Nic dziwnego, że z tą znajomością wiąże się błogosławieństwo chodzenia w światłości Bożego oblicza. Dalej Etan o takim ludzie pisze:

Twoim imieniem cieszą się każdego dnia,
a w sprawiedliwości Twojej będą wywyższeni.
Bo Ty jesteś chwałą mocy ich,
a łaską Twoją wywyższony jest nasz róg.

Jak ogromne znaczenie miało dla Żydów literalne brzmienie szofaru w dniu Jom Kippur, można się przekonać oglądając dokumentalny film „Echoes of a Shofar” (Echa szofaru), opowiadający historię sześciu żyjących jeszcze Izraelitów, którzy wbrew brytyjskiemu zakazowi podejmowali się zadania zagrania na szofarze pod murem płaczu za czasów, gdy zachowywanie tego obrzędu było zabronione.

Na Jom Kippur, 14 września 2013