Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

Przez kilka dni Luter oczekiwał na wezwanie przed kardynała, ale nic takiego nie nastąpiło. Natomiast Staupitz, ku wielkiemu swemu zaskoczeniu, dowiedział się, że generał zakonu augustianów wydał ponoć rozkaz aresztowania i jego, i Lutra. Staupitz natychmiast wysłał do elektora saskiego list z informacją; powiadomił go o nakazie aresztowania i pożalił się na nieszczerość kardynała – z pozoru miłe i łagodne słowa, a pod ich przykryciem więzy i kajdany.

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

Luter zatrzymał się w Augsburgu w klasztorze karmelitów, kardynał zaś gościł w pałacu Fuggerów, najwspanialszym w Niemczech; podobnego nie miał nawet cesarz. Spotkanie – a raczej konfrontacja dwóch osobowości – od początku najeżone było trudnościami. Spodziewał się tego Kajetan, lecz ufał swym niepospolitym talentom dyplomatycznym – chciał wygasić konflikt, wypełnić instrukcje papieskie i zaspokoić życzenia elektora Fryderyka. Ale Luter przez miniony rok posunął się znacznie dalej i nie chodziło już tylko o tezy przeciwko odpustom. Swoje racje buntujący się mnich wyłożył w odpowiedzi „Prierasowi” Mazzoliniemu:

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

Papież, chcąc nie chcąc, musiał przychylić się do życzeń księcia. Postanowiono, że przesłucha Lutra legat papieski, kardynał Kajetan; to właśnie elektor Fryderyk wymógł na nim, by odbyło się to „łagodnie i po ojcowsku”.

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

Jego książęca mość Fryderyk Mądry istotnie wyróżniał się, i to nawet między ludźmi swojego stanu. Niewielu władcom w historii świata potomni nadali przydomek „Mądrego” – królują raczej terminy: „Wielki”, czy „Waleczny”. Na miano walecznego książę raczej nie zasłużył.

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

Od głupiej i pełnej obelg opinii Prierasa ważniejsze były trzy inne pisma z kancelarii papieskiej: listy do elektora saskiego, do legata papieskiego w Niemczech i do generała zakonu augustianów w Rzymie. Adresatom nakazano Lutra uwięzić i pilnie strzec do czasu wydania dalszych dyspozycji (generał augustianów miał wyznaczyć pełnomocnika do dopilnowania tej sprawy). W Rzymie wszczęto przeciwko Lutrowi proces o herezję. Groźba Tetzla – „ten heretyk wnet spłonie na stosie” – stała się bardzo realna.

Kontynuacja tekstu: Miedź albo nie miedź (2)

Dolina Timny to miejsce, gdzie od tysiącleci wydobywa się miedź – zajmowali się tym między innymi Amalekici, Madianici, Egipcjanie i Rzymianie. Wykopaliska archeologiczne potwierdzają, że miało tam również miejsce „zlewanie miedzi” czyli wytop metalu. Pierwsze badania naukowe zaczęto prowadzić w połowie XIX wieku i od tamtej pory odkryto wiele osad o charakterze metalurgicznym, a w nich piece, przyrządy związane z procesem wytapiania miedzi, miedziane narzędzia i ceramikę.

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

Nie tylko arcybiskup Albrecht odwołał się w sprawie Lutra do Rzymu. Cesarz Maksymilian Habsburg, schorowany i stojący już nad grobem, przesłał papieżowi list, w którym prosił o jak najszybszą ekskomunikę dla Lutra. Nie bardzo wiadomo, czym kierował się stary cesarz, domagając się wyklęcia Lutra ze wspólnoty kościelnej – jego sprawy prawie wcale nie znał, chyba, że z niekompletnych i najczęściej przeinaczonych raportów; wszelako cesarskie żądanie potraktowano w kurii rzymskiej nadzwyczaj poważnie.

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

< Biskup Albrecht, zasięgnąwszy zdania doradców, zakazał Lutrowi wypowiadania się i w mowie, i w piśmie. Sam uchylił się od decyzji – sprawę Lutra wraz z jego tezami przesłał do rozpatrzenia do Rzymu. >

Nie zawahał się przed zajęciem stanowiska Jan Tetzel – ze zwykłą pewnością siebie oświadczył: „Ten heretyk wnet spłonie na stosie”. Jego konfratrzy z zakonu dominikanów zwołali kapitułę we Frankfurcie nad Odrą; na tym wielkim zgromadzeniu dominikanie, z urzędu prowadzący sprawy o herezję, oficjalnie oświadczyli to samo.

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

<"Miłość do prawdy i pragnienie jej ujawnienia są przyczyną, że zamierza się przeprowadzić w Wittenberdze dysputę nad niżej podanymi tezami. Przewodzić temu będzie czcigodny ojciec Marcin Luter, ...">

Na debatę nie przyszedł nikt. Ale tegoż samego dnia, 31 października 1517 roku, Luter wysłał list do biskupa Moguncji, księcia Albrechta; to właśnie Albrecht Hohenzollern, jako arcybiskup Moguncji i prymas Niemiec, ogłosił sprzedaż papieskiego odpustu.

Kontynuacja tekstu: Miedź albo nie miedź (1)

Bóg twój prowadzi cię do ziemi tej dobrej, (...) w której bez niedostatku jeść będziesz chleb, (...) a z jej gór miedź kopać będziesz. (5 Mojż. 8:7-9)

Kontynuując temat miedzi i jej stopów w Starym Testamencie zaczęty w bardziej teoretycznym rozważaniu, wybierzemy się dziś na wycieczkę na południe Izraela – do Timna Park, gdzie od tysiącleci wydobywa się miedź.

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

Fuggerowie byli potężnymi i niezmiernie wpływowymi finansistami na ogromną, międzynarodową skalę, a głowa ich rodu, Jakub zwany Bogatym, to z pewnością najbogatszy człowiek w ówczesnych Niemczech, daleko zamożniejszy od cesarza. Udział Fuggerów gwarantował sprawny zbiór i przepływ gotówki, oczywiście, po odliczeniu należnego im procentu. Sama organizacja sprzedaży odpustów też musiała niemało kosztować, kosztowne było bowiem utrzymanie świty Tetzla i pensje im wypłacane.

Starotestamentowe prawo o niewolnikach do dziś zadziwia swą niezwykłą łagodnością – ostry to kontrast w porównaniu z losem niewolników w wielkich cywilizacjach starożytności (2 Mojż. 21:1-11). Gorzkiej doli niewolników doświadczyli sami Żydzi, ponad miarę uciemiężeni w Egipcie – odwoła się do tego Stary Zakon, nakazując gościnność dla obcych przybyszów (2 Mojż. 23:9; 3 Mojż. 19:33-34). Twarde prawo dla niewolników obowiązywało też w Rzymie – starorzymskie prawo, uznawane za pomnikowe w dziejach myśli ludzkiej, było dla pozbawionych wolności bezlitosne. Czy Apostołowie potępili niewolnictwo? Dlaczego nie żądali zniesienia tej instytucji, o której – jak pisze uczony biblista ks. Eugeniusz Dąbrowski – współczesny człowiek nie może myśleć bez głębokiego oburzenia?

Chodźcie więc, a będziemy się prawować [rozumować, argumentować] – mówi Pan! (Izaj. 1:18)

Powyższy tekst wskazuje nie tylko na to, iż Bóg obdarował człowieka rozumem, ale również na to, iż jest Jego intencją, by człowiek tak obdarowany rozumu używał. Dar rozumowania jest również częścią obrazu Bożego na jaki człowiek został stworzony, a co w dużym stopniu odróżnia go od pozostałych stworzeń – tylko człowiek jest zdolny do poznania Boga, rozmyślania o Nim, a nawet komunikowania się z Nim.

Kontynuacja tekstu: "Oręż, którym walczymy"

Hohenzollernowie liczyli na papieską dyspensę, ale - skoro rzecz była podwójnie trudna, to i jej przeprowadzenie musiało być wielce kosztowne. Szczęściem dla książąt brandenburskich, papież Leon X też bardzo potrzebował pieniędzy; rozpoczęta jeszcze za Juliusza II budowa bazyliki Świętego Piotra w Rzymie z braku środków finansowych stanęła w miejscu i na jej murach zaczęły kiełkować rozsiewane wiatrem chwasty.

Przy okazji malowania modelu Przybytku na szkółkę na nadchodzącej konwencji pojawiło się pytanie o metale użyte do wykonania konstrukcji budowli oraz wszelakich większych i mniejszych sprzętów, szczególnie w kontekście rozbieżności między słownictwem polskim i angielskim.