Wstęp, czyli o czym dzisiaj

Tym razem chcę omówić środki stylistyczne w starohebrajskiej poezji biblijnej. Biorąc pod uwagę, że jest to poezja stara, ale i pochodząca z innego kręgu kulturowego, trzeba się z nią trochę zaznajomić i zrozumieć czym się różni od poezji europejskiej, którą znamy i poprzez jej pryzmat oceniamy teksty innych kultur. Być może wielu z was zna poezję starohebrajską, analizowało ją, rozumie i czuje ten hebrajski „klimat”. Ale, na przykład, dla mnie informacje, które przeczytałam w kilku książkach były zupełnie nowe i pozwoliły mi bardziej zachwycić się Biblią. Więc liczę, że was nie zanudzę :-P.

Kontynuacja tekstu: Dobra czytanka

Renata Przybylska, ks. Wiesław Przyczyna oraz ks. Andrzej Draguła napisali artykuły podsumowujące dyskusję trwającą w mediach 2005 r. Streściłam artykuły, dodałam argumenty, które wyczytałam na różnych forach. Starałam się też opatrzyć każdy argument jakimś kontrargumentem (niestety nie udało mi się wymyślić wszystkich „ALE”). Chciałam wykazać, że rozumiem i szanuję obie strony. Starałam się pisać logicznie i za jakieś nielogiczności (np. dopasowanie argumentu i kontrargumentu) przepraszam. Starałam się też nie pisać stronniczo, choć chyba jednak mój pogląd na „za” przebija się w tym streszczeniu.

Wstępniak by zaczaić o co biega

8 września 2006 wydawnictwo Selah Time wydaje pozycję o wymiarach 235x165 mm w miękkiej okładce liczącą 104 strony. Jest to hip-hopowa stylizacja Ewangelii Jana zatytułowana Dobra czytanka wg. św. ziom’a Janka. Autorkami są: Joanna Rafał, Barbara Sieradz i Beata Lasota. Źródła tej stylizacji to: Biblia Gdańska, Biblia Tysiąclecia i Biblia Warszawska (nie tłumaczono z oryginału, dlatego nie można mówić o przekładzie, ale o stylizacji. Praca jednakże odbywa się pod okiem konsultanta naukowego, który czuwa, by słowa i zdania miały takie znaczenie jak w greckim tekście).

Tragedia budowlana – zawaliła się wieża wznoszona przy Syloe, zabijając osiemnaście osób. Komisja bada sprawę, aby ustalić kto zawinił temu nieszczęściu. Tak mogłaby brzmieć notatka prasowa wydarzenia, o którym wspomniał Pan Jezus. Ewidentnie przywołał On aktualny wówczas, powszechnie znany i komentowany fakt.

Łuk. 13:4-5 (BT) - Albo myślicie, że owych osiemnastu, na których zwaliła się wieża w Siloam i zabiła ich, było większymi winowajcami niż inni mieszkańcy Jeruzalem? Bynajmniej, powiadam wam; lecz jeśli się nie nawrócicie, wszyscy tak samo zginiecie.

Błogosławiony lud, który zna dźwięk [hebr. teruah] PANIE, w światłości oblicza twego chodzić będą. – Psalm 89:16.

Czytając powyższe słowa w zwykłych polskich tłumaczeniach Biblii, trudno się domyślić ich prawdziwego znaczenia: Aszrej ha’am jod’ej t’ruah – błogosławiony lud znający [dźwięk] teruah. Słowo teruah, w konkordancji Stronga pod numerem 8643, oznacza alarm, sygnał, krzyk, wrzawę wojenną lub gwar radości. Dlaczego lud znający alarm, krzyk, wrzawę wojenną lub gwar radości miałby czerpać z tego jakieś błogosławieństwo? Nowe przekłady polskie podają, że błogosławiony jest lud, który umie się radować. Owszem, z umiejętności radowania się można czerpać błogosławieństwo, ale czy rzeczywiście to miał na myśli autor tych słów, Etan Ezrachita?

Mowa wasza niech zawsze będzie przyjemna, solą okraszona... - List do Kolosan 4:6

Podczas niedawnego studium Przypowieści Salomona natknęliśmy się w Biblii Gdańskiej na ciekawe słowo: klatecznik. Jest ono intrygujące tym bardziej, że wpisanie go w znaną wyszukiwarkę internetową wyświetla niewiele rezultatów i większość z nich to powtarzające się cytaty z Biblii. Nie znajdzie się tu informacji o etymologii czy o szerszym zastosowaniu.

„Chciałbyś, żeby miłość dowiodła ci, że istnieje. Nie tędy droga. To ty masz dowieść, że istnieje.”

Eric – Emanuel Schmidt

O miłości wiemy sporo. Odnajdujemy ją na kartach Biblii, odnajdujemy również w człowieku. Wiemy, że będzie istniała nawet wtedy, gdy przeminą proroctwa, języki i wiedza. Wiemy, że jest większa od wiary i nadziei. Na pewno możemy też powiedzieć, że ma ona wiele odmian…

Fragment wstępu (tekst wg Biblii Tysiąclecia):

„Otwarte zagadnienie autorstwa Listu do Hebrajczyków w niczym nie narusza jego natchnionego charakteru i kanoniczności. Są to bowiem dwie różne kwestie, choć czasem mogą być z sobą powiązane. W starożytnym Kościele wschodnim nie spotykamy żadnych wątpliwości co do natchnionego charakteru listu, chociaż zastanawiano się wiele nad stosunkiem tego listu do Pawła apostoła. To samo można stwierdzić od IV w. w Kościele zachodnim, gdy pod wpływem nauki św. Hieronima i św. Augustyna wyraźnie rozdzielono zagadnienie autorstwa od kanoniczności tego listu. Kanoniczność Listu do Hebrajczyków została stwierdzona na Soborze Trydenckim. Autorstwo jest ciągle kwestią otwartą.”

A synowie wasi będą się tułali po tej puszczy przez czterdzieści lat – 4 Mojż. 14:33

Czy widziałeś te sosny
tak dumnie wyniosłe,
Świerki niebotyczne
i dęby porosłe mchem brodatym

Krótkie włosy, bo tak wygodniej. Sportowe buty, praktyczny strój. Nie wepchniesz się do kolejki przed nią, nie da się zbyć byle słowem. Wyprostowana sylwetka, podniesiona dumnie głowa. O chorobie wie więcej niż niejeden lekarz, zna możliwości leczenia, jest niezwykle wymagająca – żąda tego, co najlepsze. Jakbym miała opisać ją jednym słowem: WALECZNA. Można poznać ją w poczekalni na izbie przyjęć zanim zobaczy się jej dziecko – upośledzone, słabe, bezbronne. Matka chorego dziecka.

Ale ty, Panie! jesteś tarczą moją, chwałą moją, i wywyższającym głowę moją – Psalm 3:4

Czytając niedawno o Bar-Kochbie natrafiłam na informację, że pierwotnie nazywał się inaczej: urodził się mianowicie jako Szymon ben Kosiba, a przydomek Bar-Kochba nadał mu współcześnie żyjący mędrzec, rabin Akiba ben Josef. Przydomek ów w języku aramejskim oznacza „syn gwiazdy” i pochodzi z „Proroctwa o Gwieździe” zapisanego w 4 Księdze Mojżeszowej, gdzie Bileam zwraca się do króla Balaka i wypowiada między innymi takie słowa: Ujrzę go, ale nie teraz; oglądam go, ale nie z bliska; wynijdzie gwiazda z Jakuba i powstanie laska z Izraela, i pobije książęta Moabskie, i wszystkie syny Setowe – 4 Mojż. 24:17 (BG).

Chyba każdy zna historię o „rzezi niewiniątek”, zapisaną w Ewangelii Mateusza.

Efektem tego wydarzenia była ucieczka Marii i Józefa z Jezusem do Egiptu na kilka długich lat. Proponuję, abyśmy przybliżyli sobie sylwetkę człowieka, który był sprawcą tych wszystkich nieszczęść. Mam na myśli Heroda Wielkiego.

Boże! Poganie wtargnęli do dziedzictwa twego, znieważyli przybytek twój święty, Jeruzalem zamienili w rumowisko. Psalm 79:1

Przełom miesięcy tamuz i aw w kalendarzu żydowskim to trzy tygodnie pokuty – od 17 tamuz do 9 aw. W roku 2013 w naszym kalendarzu gregoriańskim przypada to właśnie teraz – od 25 czerwca do 16 lipca.

Pomysł napisania o zaćmie zrodził się, kiedy miałam niedawno okazję oglądać zabiegi okulistyczne w ramach zajęć na studiach. Zaćma to choroba polegająca na stopniowym mętnieniu soczewki – części oka odpowiedzialnej za skupianie światła – tak, że początkowo obraz staje się coraz bardziej niewyraźny, aż do całkowitej utraty wzroku w jednym oku lub obu. W trakcie krótkiej prelekcji, poprzedzającej oglądanie wspomnianych zabiegów, pani profesor opowiada o historii leczenia tej choroby. Podobno już przed wiekami rozmaici znachorzy leczyli zaćmę przez usuwanie mętnej soczewki z oka (na różne, bardziej lub mniej drastyczne, sposoby). Chory nie odzyskiwał zupełnie widzenia, ale zyskiwał poczucie światła i bardzo niewyraźny obraz, porównywalny do tego, co osoba z bardzo dużą wadą wzroku widzi bez okularów. Umożliwiało to takiej osobie poruszanie się w znajomym środowisku i funkcjonowanie na nieco lepszym poziomie.

Na niewielkiej karaibskiej Wyspie św. Tomasza, w połowie wąskiej, stromej uliczki o wdzięcznej nazwie Crystal Gade, mieści się w sąsiedztwie innych budynków sakralnych niewielka synagoga. Nosi piękną nazwę – Zgromadzenie Błogosławienia, Pokoju i Dobrych Uczynków. Wśród innych świątyń wyróżnia ją to, że po przekroczeniu progu nasze nogi nie staną na kamiennej posadzce ani na deskach, lecz na piasku.