Schowaj miecz na swoje miejsce – Mat. 26:52 (Łuk. 22:51: przestań; Jan 18:11).

Historia z mieczem jest o tyle zastanawiająca, że według relacji Łukasza uczniowie, udając się do Getsemane, wspomnieli o mieczach (Łuk. 22:38), a Jezus jakby przyzwolił na ich zabranie. Czyżby więc godził się na posiadanie broni, tylko bez jej używania? Niektórzy chrześcijanie wyciągają z tego wniosek, że obrona konieczna, również przy użyciu broni i prowadząca do zranienia lub zabicia napastnika jest zgodna z nauką Jezusa.

To, co uczyniliście jednemu z tych moich braci najmniejszych, mnie uczyniliście – Mat. 25:40.

Nawet wielkie sprawy podejmowane dla wielkich ludzi nie przychodzą z łatwością, choć energiczni przywódcy są czasem w stanie zmobilizować tłumy do dobrych działań. Kochanie bliskich też nie zawsze jest łatwe, ale często się to udaje. Jednak najtrudniejsze jest wspieranie tych najmniejszych. Z góry bowiem wiadomo, że niczego nie otrzyma się w zamian, że takich biednych są niezliczone rzesze i nie da się pomóc wszystkim, że nawet nie będzie się na koniec czym chlubić, a i wdzięczności można nigdy nie zaznać.

Jeśli wtedy ktoś wam powie: Oto tu jest Chrystus, albo: Jest tam – nie wierzcie – Mat. 24:23 (Mar. 13:21; Łuk. 17:23).

Jedno z pytań zadanych Jezusowi przez uczniów na Górze Oliwnej (Mat. 24:3) dotyczyło Jego powrotu: Jaki będzie znak twego przyjścia? W odpowiedzi Mistrz opisuje swoją parousię (gr. obecność, przybycie, wizyta) przy użyciu dwóch porównań: do błyskawicy przecinającej całe niebo od wschodu aż na zachód (Mat. 24:27) oraz do dni Noego, w czasie których ludzie robili to, co zawsze, aż niespodziewanie spadł na nich niszczycielski żywioł potopu. Łukasz w swej relacji umieszcza te dwa porównania jeszcze bliżej siebie (Łuk. 17:24,26), a bezpośrednio przed nimi – ostrzeżenie przed zwodzicielami, którzy rzekomo wiedzą, gdzie można zobaczyć Mesjasza.

Niech też was nie nazywają mistrzami, gdyż jeden jest wasz Mistrz, Chrystus – Mat. 23:10.

Pragnienie wyróżniania się rozmaitymi tytułami, szatami, miejscami czy urzędami często ma swoje źródło w ambicjach i poczuciu własnej wartości niektórych uzdolnionych nauczycieli i przywódców. Domagają się oni dla siebie dodatkowego uznania ze względu na szczególne zasługi, jakie położyli dla ogółu społeczności. O ile te roszczenia są uzasadnione rzeczywistym dorobkiem, można je do pewnego stopnia zrozumieć z ludzkiego punktu widzenia. Jezus oczekuje jednak od swych naśladowców, nawet tych najbardziej uzdolnionych, pokory, skromności i świadomego działania na rzecz zrównania swojej pozycji z innymi uczestnikami tego samego „kursu mistrzowskiego”.

Będziesz miłował Pana, swego Boga, całym swym sercem - Mat. 22:37 (Mar. 12:29‑30; Łuk. 10:28).

W swym nauczaniu Jezus podkreślał już konieczność przestrzegania nawet najmniejszych przykazań Bożych. Tym razem zaś przytacza przykazanie największe - o miłowaniu Boga. Nie pochodzi ono wprost z dekalogu, jednak nawiązuje do pierwszego przykazania: Ja jestem JHWH, twój Bóg, który cię wyprowadził z ziemi Egiptu, z domu niewoli (2 Mojż. 20:2). Przykazanie o miłości do Boga z całego serca, całej duszy i całej siły (5 Mojż. 6:5) jest komentarzem Mojżesza do wszystkich przykazań Tory. Wskazuje ono na motywację pozwalającą zmienić obowiązek ich przestrzegania w przyjemność.

Jeśli (...) nie zwątpicie (...) i tej górze powiecie: Podnieś się i rzuć się do morza, stanie się tak – Mat. 21:21 (Mar. 11:23).

Greckie słowo diakrino (tu: „zwątpicie”) oznacza właściwie ‘rozstrzygać, rozsądzać’, czyli wybierać między różnymi możliwościami. Jezus, ganiąc zwątpienie Piotra chodzącego po wodzie, używa słowa distadzo ‘wahać się’ (Mat. 14:31). Grecy mieli jeszcze słowo skepsis, oznaczające emocjonalny stan wobec możliwości wyboru jednej z dwóch lub więcej możliwości.

Bogaty z trudnością wejdzie do królestwa niebieskiego – Mat. 19:23.

Bogactwo przytrafia się niektórym ludziom. Jedni coś odziedziczą po pracowitych i sprytnych rodzicach. Inni wymyślą ciekawą usługę lub pożyteczny produkt i zanim się zorientują, już wszyscy chcą mieć ich wynalazek, a cyferki na koncie same rosną. Taki dobrobyt oznacza odpowiedzialność. Nie tylko za właściwe zużytkowanie posiadanych środków, ale także za ludzi, którzy pracują w firmach produkujących taki wynalazek, w sklepach, które go sprzedają itp.

Przestrzegaj przykazań: (...) Nie będziesz zabijał,  nie będziesz cudzołożył, nie będziesz kradł, nie będziesz mówił fałszywego świadectwa;  czcij swego ojca i matkę oraz będziesz miłował swego bliźniego jak samego siebie – Mat. 19:17‑19.

W swym programowym kazaniu na górze Jezus opowiedział się za wypełnianiem nawet najmniejszych przykazań Tory. W rozmowie z bogatym młodzieńcem wymienia zaś przykładowe „wielkie” przykazania, których należy przestrzegać, by otrzymać wieczne życie. Są wśród nich również takie jak: będziesz miłował swego bliźniego czy nie będziesz oszukiwał (Mar. 10:19), które pochodzą spoza dekalogu. Jezus wskazuje w ten sposób jasny przepis na osiągnięcie nieśmiertelności – życie według całej instrukcji danej ludzkości przez Boga za pośrednictwem Mojżesza na górze Synaj.

Jeśli zaś cię nie usłucha, weź ze sobą jeszcze jednego albo dwóch [świadków] – Mat. 18:16.

Skoro między uchybiającym a strofującym występuje znaczna różnica zdań – albo odnośnie celu, który należałoby starać się osiągnąć, albo odnośnie konieczności zaniechania postępowania, które nie zgadza się z wyznaczonymi przez Boga zasadami – to trzeba szukać porady i pomocy osób trzecich.

Kto się więc uniży jak to dziecko, ten jest największy w królestwie niebieskim – {Ew. Mateusza 18:4::Kto się więc uniży jak to dziecko, ten jest największy w królestwie niebieskim.}Mat. 18:4{/tip} (Łuk. 14:11).

Cechą, która najpełniej identyfikuje dziecięcą naturę, jest szczerość i łatwość uzewnętrzniania uczuć. Dzieci bez skrępowania gapią się na coś, co je interesuje, zadają żenujące pytania, płaczą, gdy cierpią, krzyczą, gdy są niezadowolone, śmieją się do rozpuku, gdy odczuwają radość. Ekspresja uczuć jest dla dziecka swoistą echosondą środowiska. Nietoperz czy delfin emitują dźwięki, by na podstawie ich odbić budować obraz otoczenia. Uczucia nie odbijają się od ścian, ale są odwzajemniane przez ludzi.

Uważajcie [patrzcie] i strzeżcie się zakwasu faryzeuszy i saduceuszy – Mat. 16:6 (Mar. 8:15).

Jeśli jedzenie jest zakwaszone, oznacza to, że bakterie wywołały fermentację alkoholową, czyli zaczęło się ono „psuć”. Niekiedy zaś ten efekt działania bakterii jest pożądany. Chętnie kwasi się niektóre warzywa, mąkę na chleb czy wykorzystuje fermentację do produkcji napojów alkoholowych i octu. Zakwas wprowadza ferment – podgrzewa, wytwarza jako produkt uboczny alkohol oraz dwutlenek węgla, co z kolei prowadzi do zwiększenia objętości zaczynu, np. chlebowego.

Żebyście przypadkiem, zbierając kąkol, nie wykorzenili razem z nim i pszenicy (...), pozwólcie obydwu razem rosnąć aż do żniwa – Mat. 13:29‑30.

Choć polecenie to pochodzi z wypowiedzi fikcyjnej postaci w przypowieści, to jednak jego metaforyczny przekaz jest tak czytelny, że można je potraktować tak, jakby było skierowane przez Jezusa wprost do naśladowców.

Tak więc wolno w szabat dobrze czynić – Mat. 12:12.

Ogólna nauka Jezusa o szabacie jest dość jasna. Zaleca On przestrzeganie wszystkich Bożych przykazań, również tego o szabacie. Uważa jednak, że człowiek nie jest niewolnikiem żadnego przykazania. Najtrafniej ujmuje to zdanie: Szabat został ustanowiony dla człowieka, a nie człowiek dla szabatu (Mar. 2:27).

Kto przyjmuje sprawiedliwego w imię sprawiedliwego, otrzyma nagrodę sprawiedliwego – Mat. 10:41.

Uczniowie Jezusa bywali też przyjmowani w imię sprawiedliwych. „W imię” oznacza tu uznanie kogoś za coś, np. człowieka, który mówi, że jest prorokiem, za proroka. Wymagało to uważnego posłuchania i zrozumienia głoszonego przez proroka poselstwa, a następnie przyjrzenia się jego „owocom”, czyli sposobowi życia i skutkom jego działalności.

Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz nie mogą zabić duszy – Mat. 10:28 (Łuk. 12:4).

Strach przed śmiercią jest instynktowny. Tylko szaleńcy nie boją się śmierci. I nie pomaga tu świadomość, że jest zmartwychwstanie, że prześladowcy nie są w stanie pozbawić kogoś życia wiecznego. Zagrożeniu życia automatycznie towarzyszy strach i nic na to nie można poradzić.