Oskarżona o cudzołóstwo

Poprzednio w cyklu "Warianty tekstowe Nowego Testamentu (cz. 4)":
Zakończenie Ewangelii świętego Marka, I List i Objawienie świętego Jana Apostoła

Ewangelia wg Św. Jana 7:53 – 8:11

Historii o kobiecie przyłapanej na cudzołóstwie istotnie brak w najdawniejszych i najbardziej wiarygodnych rękopisach Ewangelii Janowej. Co z tego wynika? Ano to, że pewnie jej tam nie było. W zachowanych tekstach greckich pojawi się dopiero w Kodeksie Bezy z Cambridge, datowanym na V/VI stulecie (dla porównania: Kodeksy Synajski i Watykański ‒ oba z IV wieku, Kodeks Aleksandryjski i reskrypt Efrema z V w. oraz papirusy Bodmera z II i III w. jej nie mają). Można ją za to znaleźć w starym ormiańskim przekładzie datowanym na V stulecie (Armenia od III wieku jest chrześcijańska), ale zamieszczoną na samym końcu Ewangelii wg Jana, po wersecie 21:25. Czy to oznacza, że jest ona dziełem (wybitnym!) nieznanego armeńskiego pisarza? Niekoniecznie.

Wiadomo nam, że prócz zachowanych do dziś ksiąg składających się na Stary i Nowy Testament istniały też inne pisma, w większości zaginione: Księga Wojen Pańskich ‒ IV Moj. 21:14, Księgi Sprawiedliwego (Jasar) ‒ Jozue 10:13, II Sam. 1:18, Kroniki Królów Izraelskich ‒ np. I Król. 14:19, r. 16:27 (wielokrotnie wspominane) oraz księgi proroków: Natana, Achiasza Sylonitczyka i Jaddy ‒ II Kron. 9:29. Przepadła też większość bogatej twórczości pisarskiej króla Salomona (I Król. 4:32-33). Z czasów apostolskich: zaginął jeden z listów Apostoła Pawła do zboru w Koryncie (I Kor. 5:9), a także list do zboru w Laodycei (Kol. 4:16). Z wielu opisów życia i dzieła Chrystusa, znanych Łukaszowi (Ew. Łuk. 1:1), ostały się cztery Ewangelie – ale Paweł zna słowa Jezusa, których nie zapisano w żadnej z nich (Dzieje Ap. 20:35). Apostoł Juda powołuje się na fakty nieznane nam z pism Starego Testamentu (List Judasa w. 9 i 14). Oznacza to, że istniał też drugi nurt słownego przekazu, ten poza kanonem Biblii hebrajskiej i greckiego Nowego Testamentu i tam niezawarty; przetrwały tylko jego okruchy, a historia o grzesznej niewieście może być jednym z nich. Nie była ta historia częścią Ewangelii Jana, dlatego roztropni, a ostrożni Ormianie zamieścili ją po słowach wiele jest jeszcze innych rzeczy, które czynił Jezus, a nie są zapisane w tych księgach (Ew. Jana 20:30-31, r. 21:25) ‒ ale może być autentycznym, opisanym przez nieznanego autora, wydarzeniem z życia Pana Jezusa. Moim zdaniem tak właśnie jest.

Kontynuacja - "Warianty tekstowe Nowego Testamentu (cz. 6)":
Uzdrowienie w Betezda